SFEERVOL SCHOTLAND - PRAKTISCHE INFORMATIE

PRAKTISCHE INFORMATIE:
SFEERVOL SCHOTLAND

Prijs van deze reis: € 1.999 (13 dagen)	Vertrekdata:
Maximum: 14 personen	* 5 juni 2024
	* 4 juni 2025
	* 3 juni 2026

(LET OP: ALS JE DEZE REIS KORTER DAN 3 MAANDEN VOOR DE
VERTREKDATUM BOEKT, DAN KAN ER EEN TOESLAG VAN TOEPASSING ZIJN!)

Inbegrepen:	Exclusief:
* Overtocht IJmuiden - Newcastle per DFDS op basis van een 4-pers. binnenhut douche/toilet (stapelbed)	* Reserveringskosten: € 29,50
* Eigen minibus de gehele reis	* Toeslag: voor een eenpersoons- of tweepersoonskamer tijdens de twee veerbootpassages. Dan gebruiken we vierpersoonshutten. Voor een aparte hut alleen of met je partner/vriend(in): geldt een eenmalige toeslag van € 200 per oversteek, dus € 400 voor beide afvaarten.
* Alle transfers	* Zakgeld (zie onder praktische informatie)
* 10 Hotelovernachtingen (op basis van logies) & 2 veerbootovernachtingen in een vierpersoons coupe	* Alle maaltijden, incl. ontbijt
* Veerboot naar Isle of Skye	* Optionele excursies: € 171
* Nederlandstalige reisbegeleiding van Theo of Jules Leerintveld	* Verzekeringen (reis- en annuleringsverzekering)
* Niet-facultatieve excursies	* Fooienpot: € 25 p.p.
* Alle wandelingen, uitgevoerd door Grensloos Genieten	* Alle toegangsgelden
* Alle veerbootverbindingen	* Eenpersoonskamer toeslag € 400 (dit is exclusief een 1 of 2-persoonskamer op de veerboot).
* Stadswandeling Glasgow
* Vrije dag & stadswandeling Edinburgh
* Filmdecors Harry Potter
* Bezoek aan en rondrit over Skye, het mooiste eiland van Schotland

Afstand:
De totale reisafstand die wij gedurende deze reis afleggen bedraagt ruim 1.600 kilometer.

Ambassade:
Omdat Schotland een onderdeel is van het VK, bevinden de ambassades zich in Londen. Nederland en Belgie houden er in Schotland echter wel consulaten op na.
Nederlands consulaat Edinburgh: 53 George St. tel. 0131 22 03 226

Beroemde Schotten:
Onderstaand vind je een totaal (willekeurig) lijstje van beroemde Schotten.
Tony Blair (politicus), Graham Bell (uitvinder van de telefoon), John Logie Baird (uitvinder TV), Sean Connory (007 en filmacteur), Macbeth (literair figuur), Joanne Kathleen Rowling (schrijfster Harry Potter), Rod stewart en Mark Knopfler (muzikanten).

Bevolking:
Sinds 1901 (4.472.000 inwoners; op dit moment (2021) ca. 5,3 miljoen) is het inwonertal van Schotland slechts matig gestegen. Deze geringe bevolkingstoename werd veroorzaakt door een vertrekoverschot; naar schatting wonen meer dan 20 miljoen Schotten en afstammelingen van hen over de gehele wereld verspreid. Schotland is met ca. 65 inwoners per km2 een van de dunst bevolkte gebieden in Europa. Het grootste deel van de bevolking (ca. 80%) woont in het centrale laagland (‘Central Belt’), in de industriële driehoek Dundee, Edinburgh, Glasgow. De rest van het land, afgezien van het noordoosten, is dun bevolkt. De vier grootste steden zijn: Glasgow (600.000 inwoners), Edinburgh (500.000), Dundee (141.000) en Aberdeen (211.000). De zuidelijke Lowlands hebben ca. een kwart miljoen inwoners, de Highlands en Islands ca. één miljoen.
Basisregel; zeg niet dat een Schot Engels is, British kan nog, English ab-so-luut niet. In Amerika alleen al wonen tien miljoen Schotten, in Engeland bijna een miljoen. Tot slot vermelden we nog dat Schotland een van de meest gay-friendly gebieden van Europa is.

Bevolking:

Sinds 1901 (4.472.000 inwoners; op dit moment (2021) ca. 5,3 miljoen) is het inwonertal van Schotland slechts matig gestegen. Deze geringe bevolkingstoename werd veroorzaakt door een vertrekoverschot; naar schatting wonen meer dan 20 miljoen Schotten en afstammelingen van hen over de gehele wereld verspreid. Schotland is met ca. 65 inwoners per km2 een van de dunst bevolkte gebieden in Europa. Het grootste deel van de bevolking (ca. 80%) woont in het centrale laagland (‘Central Belt’), in de industriële driehoek Dundee, Edinburgh, Glasgow. De rest van het land, afgezien van het noordoosten, is dun bevolkt. De vier grootste steden zijn: Glasgow (600.000 inwoners), Edinburgh (500.000), Dundee (141.000) en Aberdeen (211.000). De zuidelijke Lowlands hebben ca. een kwart miljoen inwoners, de Highlands en Islands ca. één miljoen.

Basisregel; zeg niet dat een Schot Engels is, British kan nog, English ab-so-luut niet. In Amerika alleen al wonen tien miljoen Schotten, in Engeland bijna een miljoen. Tot slot vermelden we nog dat Schotland een van de meest gay-friendly gebieden van Europa is.

Brexit:
Op 31 januari 2020 heeft het Verenigd Koninkrijk (VK) officieel de EU verlaten. Vanaf 1 oktober 2021 kan je alleen met een geldig paspoort naar het (VK) reizen, een identiteitskaart alleen is dus niet voldoende om het land binnen te komen. Bekijk de meest recente informatie over de Brexit op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/brexit/brexit-en-reizen-van-en-naar-het-verenigd-koninkrijk. Check bij je eigen verzekeringsmaatschappij of je reis nog onder de ‘Europadekking’ valt. Dit kan verschillen per reisverzekering.

Brexit:

Op 31 januari 2020 heeft het Verenigd Koninkrijk (VK) officieel de EU verlaten. Vanaf 1 oktober 2021 kan je alleen met een geldig paspoort naar het (VK) reizen, een identiteitskaart alleen is dus niet voldoende om het land binnen te komen. Bekijk de meest recente informatie over de Brexit op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/brexit/brexit-en-reizen-van-en-naar-het-verenigd-koninkrijk. Check bij je eigen verzekeringsmaatschappij of je reis nog onder de ‘Europadekking’ valt. Dit kan verschillen per reisverzekering.

Cultuur:
De Schotse cultuur is een boeiende mix van festivals en fun. In het gehele land zijn er altijd allerlei evenementen te bezoeken.

Digitaal dossier:
Scan je paspoort, visa, e-tickets en andere belangrijke bescheiden en mail deze naar jezelf. Bij diefstal of verlies heb je dan altijd kopieën van je belangrijkste papieren bij de hand.

Douane:
Het nieuwe akkoord heeft ook invloed op de grenscontroles en het pond, maar ook op het invoeren van producten. Vanaf 2021 kan je reis naar het VK iets langer duren, omdat de douane je bij aankomst in het VK kan controleren. Als je vanuit het VK terugreist naar Nederland, kan de douane je bagage in Nederland controleren. De waarde van het pond ten opzichte van de euro staat al langere tijd relatief laag, maar door de Brexit-deal is de vrees voor een turbulent vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie aan het begin van dit jaar weggenomen en is het vertrouwen weer iets toegenomen, wat zorgt voor een iets sterkere pond. Londen blijft natuurlijk een paradijs voor shoppers, maar er zijn wel wat veranderingen. Als je vanuit het VK naar de EU reist, mag je nog één liter sterke drank belastingvrij meenemen. En voor aankopen boven de € 430 ga je belasting betalen. Je mag ook niet alles meenemen uit het VK, de douane kan dit controleren. Houd hier rekening mee om verrassingen te voorkomen.

Douane:

Het nieuwe akkoord heeft ook invloed op de grenscontroles en het pond, maar ook op het invoeren van producten. Vanaf 2021 kan je reis naar het VK iets langer duren, omdat de douane je bij aankomst in het VK kan controleren. Als je vanuit het VK terugreist naar Nederland, kan de douane je bagage in Nederland controleren. De waarde van het pond ten opzichte van de euro staat al langere tijd relatief laag, maar door de Brexit-deal is de vrees voor een turbulent vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie aan het begin van dit jaar weggenomen en is het vertrouwen weer iets toegenomen, wat zorgt voor een iets sterkere pond. Londen blijft natuurlijk een paradijs voor shoppers, maar er zijn wel wat veranderingen. Als je vanuit het VK naar de EU reist, mag je nog één liter sterke drank belastingvrij meenemen. En voor aankopen boven de € 430 ga je belasting betalen. Je mag ook niet alles meenemen uit het VK, de douane kan dit controleren. Houd hier rekening mee om verrassingen te voorkomen.

Economie:
Schotland kan je anno 21de eeuw niet meer los zien van Groot-Brittanie. En de zware industrie mag dan inmiddels vervangen zijn door de computer chip industrie, nog steeds zijn Engeland en Schotland aan elkaar verbonden door een onzichtbare navelstreng. Toerisme behoort - samen met de dienstenindustrie in het algemeen - tegenwoordig, samen met de visserij, de viskwekerij, de landbouw, oliewinning en de machinebouw tot de belangrijkste inkomstenbronnen van het land.

Economie:

Schotland kan je anno 21de eeuw niet meer los zien van Groot-Brittanie. En de zware industrie mag dan inmiddels vervangen zijn door de computer chip industrie, nog steeds zijn Engeland en Schotland aan elkaar verbonden door een onzichtbare navelstreng. Toerisme behoort - samen met de dienstenindustrie in het algemeen - tegenwoordig, samen met de visserij, de viskwekerij, de landbouw, oliewinning en de machinebouw tot de belangrijkste inkomstenbronnen van het land.

Eten & Drinken:
Het is natuurlijk een feit dat de Schotse gerechten nooit de grootste trepkpleister van het land zijn geweest. Schotland heeft gelukkig een groeiende reputatie voor goede producten, die een bron van inspiratie zijn voor ondernemende koks. Hierdoor kan je tegenwoordig vrijwel overal van het beste van het land en de zee genieten. Fijnproevers komen dus niets tekort in Schotland. Het grote voordeel van een koude zee is dat je een uitstekende smaak en kwaliteit van vis hebt. Kreeft, oesters, tarbot, heilbot en mosselen zijn de grote lekkernijen, terwijl de rivieren fantastisch lekkere zalm voortbrengen. Ook het wild is van een superieure kwaliteit. Hertenvlees is niet alleen ontzettend gezond, het is ook enorm lekker hier. Schots lamsvlees en Angus-rundervlees zijn eveneens toppers. Uiteraard mag je Schotland niet verlaten hebben voordat je een keer haggis hebt gegeten. Dit is het Schotse vleesgerecht bij uitstek dat door het volk werd gemaakt om de goedkoopste stukjes vlees op te maken. Je mag je verheugen op schoongemaakte schapenmaag, gevuld met sterk gekruid gehakt van schapeningewanden dat dampend heet op tafel wordt geserveerd. Vrijwel altijd in plakken gesneden en vaak rijkelijk besprenkeld met whisky. In de steden vind je enorm veel goede Indiase en Bengalese restaurants. Whisky is uiteraard het meest bekende exportproduct van Schotland.

Eten & Drinken:

Het is natuurlijk een feit dat de Schotse gerechten nooit de grootste trepkpleister van het land zijn geweest. Schotland heeft gelukkig een groeiende reputatie voor goede producten, die een bron van inspiratie zijn voor ondernemende koks. Hierdoor kan je tegenwoordig vrijwel overal van het beste van het land en de zee genieten. Fijnproevers komen dus niets tekort in Schotland. Het grote voordeel van een koude zee is dat je een uitstekende smaak en kwaliteit van vis hebt. Kreeft, oesters, tarbot, heilbot en mosselen zijn de grote lekkernijen, terwijl de rivieren fantastisch lekkere zalm voortbrengen. Ook het wild is van een superieure kwaliteit. Hertenvlees is niet alleen ontzettend gezond, het is ook enorm lekker hier. Schots lamsvlees en Angus-rundervlees zijn eveneens toppers. Uiteraard mag je Schotland niet verlaten hebben voordat je een keer haggis hebt gegeten. Dit is het Schotse vleesgerecht bij uitstek dat door het volk werd gemaakt om de goedkoopste stukjes vlees op te maken. Je mag je verheugen op schoongemaakte schapenmaag, gevuld met sterk gekruid gehakt van schapeningewanden dat dampend heet op tafel wordt geserveerd. Vrijwel altijd in plakken gesneden en vaak rijkelijk besprenkeld met whisky. In de steden vind je enorm veel goede Indiase en Bengalese restaurants. Whisky is uiteraard het meest bekende exportproduct van Schotland.

Excursies & entreegelden:
Tijdens deze reis maken we een flink aantal excursies. Alle wandeltochten in de steden onder leiding van gids Theo/Jules zijn (uiteraard) gratis, maar om te voorkomen dat er elke dag geld ingezameld moet worden voor de gezamenlijke excursies maakt de reisleider de eerste dag een gezamenlijk excursiepot. Let wel: je zit nergens aan vast qua programma. Diegenen die op de dag zelf een excursie willen overslaan kunnen dit op tijd melden en krijgen direct hun eerder ingelegde geld contant terug betaald. Het totale bedrag voor alle gezamenlijke excursies bedraagt deze reis € 171.

Excursies & entreegelden:

Tijdens deze reis maken we een flink aantal excursies. Alle wandeltochten in de steden onder leiding van gids Theo/Jules zijn (uiteraard) gratis, maar om te voorkomen dat er elke dag geld ingezameld moet worden voor de gezamenlijke excursies maakt de reisleider de eerste dag een gezamenlijk excursiepot. Let wel: je zit nergens aan vast qua programma. Diegenen die op de dag zelf een excursie willen overslaan kunnen dit op tijd melden en krijgen direct hun eerder ingelegde geld contant terug betaald. Het totale bedrag voor alle gezamenlijke excursies bedraagt deze reis € 171.

Klik hier voor de volledige excursielijst.

Feestdagen:
Nationale feestdagen 1 januari - Nieuwjaar 30 maart - Goede vrijdag/bank holiday 1 april - Eerste Paasdag 2 april - Paasmaandag (niet in Schotland) 7 en 28 mei - Bankholiday 10 mei - Hemelvaartdag 20 mei - Pinksteren 27 augustus – Bankholiday (niet in Schotland) 25/26 december - Kerst Tijdens feestdagen (bankholidays) zijn de banken en bedrijven gesloten.

Fotografie:
Als je van dichtbij mensen fotografeert is het wel zo netjes om dat vooraf even te vragen. Militaire en strategische objecten mag je niet fotograferen (politie, militairen, grensovergangen). Bij sommige bezienswaardigheden wordt naast de normale entree een extra bedrag gerekend voor foto- en videocamera's, deze zijn uiteraard voor eigen rekening. In kerken wordt vaak verzocht om niet te fotograferen. In veel musea mag je echter wel fotograferen, maar vaak zonder flits.

Fotografie:

Als je van dichtbij mensen fotografeert is het wel zo netjes om dat vooraf even te vragen. Militaire en strategische objecten mag je niet fotograferen (politie, militairen, grensovergangen). Bij sommige bezienswaardigheden wordt naast de normale entree een extra bedrag gerekend voor foto- en videocamera's, deze zijn uiteraard voor eigen rekening. In kerken wordt vaak verzocht om niet te fotograferen. In veel musea mag je echter wel fotograferen, maar vaak zonder flits.

Gedragsregels:
Lees je vooraf goed in, pas je aan en luister vooral goed naar de adviezen reisleider Theo. De eerste dag legt hij de belangrijkste regels uit van het land en vrijwel elke dag volgen nog meer gedragsregels en lokale gewoonten en gebruiken.

Geografie:
Schotland heeft een oppervlakte van 79.000 km2, dat is bijna twee keer zo groot als Nederland.

Geschiedenis:
Schotland heeft een rijke geschiedenis. Geografisch gezien is het land 2500 miljoen jaar oud en ooit zat het vast aan Noord-Amerika. De eerste bewoners vestigden zich hier bijna 6.000 jaar geleden. Zo waren de Hooglanden vanaf de Middeleeuwen opgedeeld in lappen grond die toebehoorden tot zo'n honderd machtige clans. Deze voerden continue oorlog met elkaaar en werden geleid door een chief. Na een grote veldslag in 1746 tussen de rooms-katholieken en de protestanten wonnen de Engelsen en werden Engeland en Schotland zo protestant als de neten en definitief een land. De eeuwenoude cultuur van de Hooglanders - van kilts en doedelzakken tot privelegers en het spreken van Gaelic- werd verboden. De chiefs veranderden van legeraaanvoerders tot grootgrondbezitters en joegen tienduizenden mensen van hun land om ruimte te creeren voor de veel lucratievere schapenteelt. De ontruimingen, die bekend staan als de clearances, leiden tot de emigratie van veel Hooglanders naar de Nieuwe Wereld.

Geschiedenis:

Schotland heeft een rijke geschiedenis. Geografisch gezien is het land 2500 miljoen jaar oud en ooit zat het vast aan Noord-Amerika. De eerste bewoners vestigden zich hier bijna 6.000 jaar geleden. Zo waren de Hooglanden vanaf de Middeleeuwen opgedeeld in lappen grond die toebehoorden tot zo'n honderd machtige clans. Deze voerden continue oorlog met elkaaar en werden geleid door een chief. Na een grote veldslag in 1746 tussen de rooms-katholieken en de protestanten wonnen de Engelsen en werden Engeland en Schotland zo protestant als de neten en definitief een land. De eeuwenoude cultuur van de Hooglanders - van kilts en doedelzakken tot privelegers en het spreken van Gaelic- werd verboden. De chiefs veranderden van legeraaanvoerders tot grootgrondbezitters en joegen tienduizenden mensen van hun land om ruimte te creeren voor de veel lucratievere schapenteelt. De ontruimingen, die bekend staan als de clearances, leiden tot de emigratie van veel Hooglanders naar de Nieuwe Wereld.

Gezondheid & Vaccinaties:
Gezondheidsproblemen zullen hier niet zo snel optreden. Vaccinaties voor reizen zijn dan ook niet nodig. De hygiënische standaard is hoog en medische faciliteiten zijn voldoende aanwezig, maar kunnen wel erg duur zijn. Sluit daarom een reisverzekering af. Breng ook de reisleider aan het begin van de reis op de hoogte van een eventueel ziektebeeld dat aanwezig is, zodat we op de juiste wijze kunnen reageren indien de situatie hierom vraagt. Voor wie dagelijks medicijnen gebruikt, neem dan voldoende voorraad mee aangezien het middel mogelijk niet of niet gemakkelijk in dit land verkrijgbaar is. Neem voor de zekerheid ook de verpakking en de Latijnse naam mee. Omdat er behoorlijk gewandeld wordt, dienen de deelnemers normaal fit te zijn. Neem bij twijfel vooraf contact met ons op voor advies op maat. Bij het halen van medicijnen bij een apotheek heb je altijd een recept van de dokter nodig. In noodgevallen kan de politie de apotheek verolichten om open te gaan.
Voor een actueel en deskundig advies op het gebied van gezondheid en vaccinaties verwijzen wij je naar Reisprik, het grootste landelijk netwerk van gespecialiseerde huisartsen. Je kunt natuurlijk ook jouw eigen huisarts raadplegen.

Gezondheid & Vaccinaties:

Gezondheidsproblemen zullen hier niet zo snel optreden. Vaccinaties voor reizen zijn dan ook niet nodig. De hygiënische standaard is hoog en medische faciliteiten zijn voldoende aanwezig, maar kunnen wel erg duur zijn. Sluit daarom een reisverzekering af. Breng ook de reisleider aan het begin van de reis op de hoogte van een eventueel ziektebeeld dat aanwezig is, zodat we op de juiste wijze kunnen reageren indien de situatie hierom vraagt. Voor wie dagelijks medicijnen gebruikt, neem dan voldoende voorraad mee aangezien het middel mogelijk niet of niet gemakkelijk in dit land verkrijgbaar is. Neem voor de zekerheid ook de verpakking en de Latijnse naam mee. Omdat er behoorlijk gewandeld wordt, dienen de deelnemers normaal fit te zijn. Neem bij twijfel vooraf contact met ons op voor advies op maat. Bij het halen van medicijnen bij een apotheek heb je altijd een recept van de dokter nodig. In noodgevallen kan de politie de apotheek verolichten om open te gaan.

Voor een actueel en deskundig advies op het gebied van gezondheid en vaccinaties verwijzen wij je naar Reisprik, het grootste landelijk netwerk van gespecialiseerde huisartsen. Je kunt natuurlijk ook jouw eigen huisarts raadplegen.

Kleding & inpak adviezen:
Een Siberische outfit is natuurlijk overdreven, maar een goede regenjas, dikke truien en warnme mutsen zijn onontbeerlijk. Neem meteen ook een sterke paraplu mee die bestand is tegen de wind. Om niet aangenaam verrast te worden kun je de techniek van 'een laagje meer' toepassen. Laat exclusieve kleding thuis en neem alleen kleding mee die lekker zit en vooral tegen een stootje kan. Katoen is het beste materiaal. Luchtige, ademende kleding is het parool. In de zomer kan het daarentegen 's avonds nogal fris zijn. En wat elke reiziger ook nooit mag vergeten in zijn/haar koffer is een (of meerdere) spuitbussen of smeermiddelen tegen muggen, al zijn het in Schotland vooral de midges (het kleinere, maar veel irritantere broertje van de mug) die je leven zuur gaat maken in Schotland. Al moeten we er eerlijkheidshalve bij zeggen dat de lotions die bij ons te koop zijn tegen onze lieve muggen, in Schotland geen steek uithalen. Een van de zeldzaamste effectieve middelen is Skin so soft van Avon (dat zelfs door het leger wordt gebruikt). Ook dan nog blijven de midges in de buurt, maar steken niet of nauwelijks. Het beste is om een muskietennnet rond je hoofd wikkelt. Anderen raden ook essentiele lavendelolie en citroenkruid aan. Neem voor de zekerheid ook een kalmerende creme mee.
Midges (2 mm lang en 1,4 mm vleugelbreedte) zijn simpelweg kleine pestmuggen die je dagenlang zullen knippen en scheren tot de huid volledig met rode vlekken is bedekt. De 'Schrik der toeristen' worden ze ook wel genoemd, alhoewel de 'Gesel Schotlands' ook wel een mooie benaming is voor deze piepkleine vliegende monsters. Ze zijn erg vraatzuchtig en ze verplaatsen zich in dichte formaties en werkelijk overal proberen ze in en door te kruipen, en verdomd: het lukt ze vaak ook nog. Als beloning geven ze een beet, die gelukkig niet echt jeukt. Vergeet bij het insmijten niet om je polsen en oorlellen in te smeren. Hopelijk waait het regelmatig tijdens deze reis, want bij iedere windstilte zetten ze de aanval in. Ook anti-muggen spiraaltjes werken vaak prima op de kamers. Let op, een oud spreekwoord luidt: 'als je een midge doodt, komen er meteen honderd opdraven vor de begrafenis'.

Kleding & inpak adviezen:

Een Siberische outfit is natuurlijk overdreven, maar een goede regenjas, dikke truien en warnme mutsen zijn onontbeerlijk. Neem meteen ook een sterke paraplu mee die bestand is tegen de wind. Om niet aangenaam verrast te worden kun je de techniek van 'een laagje meer' toepassen. Laat exclusieve kleding thuis en neem alleen kleding mee die lekker zit en vooral tegen een stootje kan. Katoen is het beste materiaal. Luchtige, ademende kleding is het parool. In de zomer kan het daarentegen 's avonds nogal fris zijn. En wat elke reiziger ook nooit mag vergeten in zijn/haar koffer is een (of meerdere) spuitbussen of smeermiddelen tegen muggen, al zijn het in Schotland vooral de midges (het kleinere, maar veel irritantere broertje van de mug) die je leven zuur gaat maken in Schotland. Al moeten we er eerlijkheidshalve bij zeggen dat de lotions die bij ons te koop zijn tegen onze lieve muggen, in Schotland geen steek uithalen. Een van de zeldzaamste effectieve middelen is Skin so soft van Avon (dat zelfs door het leger wordt gebruikt). Ook dan nog blijven de midges in de buurt, maar steken niet of nauwelijks. Het beste is om een muskietennnet rond je hoofd wikkelt. Anderen raden ook essentiele lavendelolie en citroenkruid aan. Neem voor de zekerheid ook een kalmerende creme mee.

Midges (2 mm lang en 1,4 mm vleugelbreedte) zijn simpelweg kleine pestmuggen die je dagenlang zullen knippen en scheren tot de huid volledig met rode vlekken is bedekt. De 'Schrik der toeristen' worden ze ook wel genoemd, alhoewel de 'Gesel Schotlands' ook wel een mooie benaming is voor deze piepkleine vliegende monsters. Ze zijn erg vraatzuchtig en ze verplaatsen zich in dichte formaties en werkelijk overal proberen ze in en door te kruipen, en verdomd: het lukt ze vaak ook nog. Als beloning geven ze een beet, die gelukkig niet echt jeukt. Vergeet bij het insmijten niet om je polsen en oorlellen in te smeren. Hopelijk waait het regelmatig tijdens deze reis, want bij iedere windstilte zetten ze de aanval in. Ook anti-muggen spiraaltjes werken vaak prima op de kamers. Let op, een oud spreekwoord luidt: 'als je een midge doodt, komen er meteen honderd opdraven vor de begrafenis'.

Legionella:
Om legionella te voorkomen, adviseren wij iedereen om de warmwaterkraan enkele minuten zo heet mogelijk te laten lopen en ondertussen goed te ventileren. In stilstaand water kan zich namelijk de legionella bacterie ontwikkelen die je op deze manier doeltreffend bestrijdt.

Literatuur, Media, Films en Websites:
Door Schotlands spectaculaire landschap, ongeevenaarde licht en schitterene architectuur is het land heel populair bij filmmakers. Mocht je een filmliefhebber zijn dan is de kans groot dat je dit melancholieke landschap wel eens voorbij hebt zien komen in kaskrakers als Braveheart, Highlander en verschillende James Bond films.
Onderstaande films zijn aanraders:
Braveheart
Highlander
The world is not enough
Entrapment
Rob Roy
Harry Potter en de Steen der Wijzen
Harry Potter en de Gevangene van Azbakan
The 39 Steps
Hamish Maacbeth (tv serie)
Monarch of the Glen (tv serie)
Whisky Galore
The Wicker Man
Local Hero
Mrs Brown
Morvern Callar
Trainspotting
Shallow Grave
Orphans
The Rocket Post
Charlotte Grey
Outlander
World War Z
Literatuur:
* Blindeman van Ian Rankin
* Trainspotting van Irvine Welsh
* The Blackhoude: het eiland van de vogeldoders door Peter May
* Where the dead man go door Liam McIlvanney
* The Busconductor Hines van James Kelman
* The Dead of Winter van Domenic Cooper
* De Zwarte Rotsen van Herge

Openingstijden:
Winkels gaan vaak open om 09:00 uur. Veel winkels sluiten om 17:30/18:00 uur. Banken zijn open van 09:00-16:00 uur. Voor restaurants gelden verschillende openingstijden. In de steden is het tot iedere donderdag tot 20:00 uur koopavond en in de grote steden zijnd e winkels vaak ook open op zondagmiddag. Supermarkten zijn ook op zondag geopend, zelfs in de kleinere plaatsen.

Postkantoor & postzegels:
Post doet er gemiddeld drie tot vier dagen over om in Nederland of België aan te komen. Postzegels (stamps) worden ook verkocht in de Bureaus voor Toerisme, in supermarkten en tankstations. Vraag voor Europa een European stamp en voor landen in de rest van de wereld 'a worldwide stamp'. Openingstijden zijn van ma t/m vrij van 0900-17:30 uur, op zaterdag van 09:00-12:30 uur. De Schotse postkantoren bieden verscheidene producten en diensten zols een wisselkantoor. Op het platteland heeft vrijwel elk dorp wel een postkantoor, al zijn ze vaak ondergebracht in een kruidenierswinkel of kleine supermarkt. Meer informatie via www.royalmail.com.

Postkantoor & postzegels:

Post doet er gemiddeld drie tot vier dagen over om in Nederland of België aan te komen. Postzegels (stamps) worden ook verkocht in de Bureaus voor Toerisme, in supermarkten en tankstations. Vraag voor Europa een European stamp en voor landen in de rest van de wereld 'a worldwide stamp'. Openingstijden zijn van ma t/m vrij van 0900-17:30 uur, op zaterdag van 09:00-12:30 uur. De Schotse postkantoren bieden verscheidene producten en diensten zols een wisselkantoor. Op het platteland heeft vrijwel elk dorp wel een postkantoor, al zijn ze vaak ondergebracht in een kruidenierswinkel of kleine supermarkt. Meer informatie via www.royalmail.com.

Prijspeil:
Schotland is over het algemeen duurder dan bij ons. Hotels zijn een stukje duurder dan bij ons, terwijl uit eten gaan ook niet goedkoop is. Kies 's avonds voor de Early Bird Menus (over het algemeen tussen 17:30-18:30 uur) om lekker te eten zonder je portemonnee te plunderen. Let op: steeds meer restaurants hanteren een minmum spend (minimale uitgave) van vaak 15 pond per persoon. Ook uitstapjes nemen een flinke hap uit je budget, met entreegelden tussen de 10 en 20 pond per attractie. Gelukkig zijn sommige nationale en gemeentelijke musea gratis, ook het aanschaffen van passes kan soms kosten besparen.

Reis & Groepssamenstelling:
Onze groepen bestaan uit samen- en alleenreizenden uit voornamelijk Nederland, met heel af en toe een ‘gezellige Zuiderbuur’ aan boord. Reis je alleen dan vind je zeker snel aansluiting in onze kleine groepen. Bel ons of mail gerust als je nog meer informatie wilt over de groepssamenstelling. Gemiddeld bestaan de groepen uit 4 tot 6 deelnemers, het maximum is 8 op deze reis. Tijdens de reizen is er geen sprake van een strak gepland reisschema. De reisdagen staan natuurlijk vast, maar ter plaatse wordt het programma in overleg tussen de groep en de reisleider ingevuld. Ook het weer van die dag speelt uiteraard een belangrijke rol. De reisleider biedt de meeste dagen een (of meerdere optionele) excursies aan en je bepaalt zelf of je deelneemt of niet. Alleenstaanden of alleen reizenden die niet graag alleen op pad gaan, worden dus nooit aan hun lot overgelaten. Wie er echter liever zelf op uitgaat, heeft dus alle vrijheid. Zo leer je een land en zijn bevolking tenslotte het beste kennen. Toegangsgelden zijn bij 'Grensloos Genieten' dan ook niet bij de reissom inbegrepen, zodat je alle vrijheid hebt om je eigen plan te trekken. Hoewel het een groepsreis is, staat het iedereen vrij ter plaatse op eigen gelegenheid de bezienswaardigheden te gaan bekijken.

Reis & Groepssamenstelling:

Onze groepen bestaan uit samen- en alleenreizenden uit voornamelijk Nederland, met heel af en toe een ‘gezellige Zuiderbuur’ aan boord. Reis je alleen dan vind je zeker snel aansluiting in onze kleine groepen. Bel ons of mail gerust als je nog meer informatie wilt over de groepssamenstelling. Gemiddeld bestaan de groepen uit 4 tot 6 deelnemers, het maximum is 8 op deze reis. Tijdens de reizen is er geen sprake van een strak gepland reisschema. De reisdagen staan natuurlijk vast, maar ter plaatse wordt het programma in overleg tussen de groep en de reisleider ingevuld. Ook het weer van die dag speelt uiteraard een belangrijke rol. De reisleider biedt de meeste dagen een (of meerdere optionele) excursies aan en je bepaalt zelf of je deelneemt of niet. Alleenstaanden of alleen reizenden die niet graag alleen op pad gaan, worden dus nooit aan hun lot overgelaten. Wie er echter liever zelf op uitgaat, heeft dus alle vrijheid. Zo leer je een land en zijn bevolking tenslotte het beste kennen. Toegangsgelden zijn bij 'Grensloos Genieten' dan ook niet bij de reissom inbegrepen, zodat je alle vrijheid hebt om je eigen plan te trekken. Hoewel het een groepsreis is, staat het iedereen vrij ter plaatse op eigen gelegenheid de bezienswaardigheden te gaan bekijken.

Reisleider:
Deze reis wordt begeleid door Theo Leerintveld. Door onze decennia lange reiservaring zorgen wij ervoor dat je een onvergetelijke rondreis beleeft. Wij weten de mooiste plekjes en leuke restaurants.

Reisverzekering:
Om ernstige financiële problemen te voorkomen bij reisongevallen etc. is een reisverzekering verplicht die ook medische kosten in het buitenland dekt! Neem een kopie van je verzekeringsgegevens mee op reis. Een annuleringsverzekering is niet verplicht, maar wordt wel aangeraden.

Religie:
Er worden in Schotland een groot aantal religies beleden. Het meest verbreid is het christendom, met als meest voorkomende kerkgenootschap het presbyterianisme (gepredikt in de Church of Scotland). Het christendom werd vanaf de 5de eeuw door Ierse monniken in Schotland gepredikt. Tegenwoordig hgeeft een meerderheid van de Schotten tegenwoordig aan geen godsdienst aan te hangen. Doordat de zondagswet nogal liberaal is wat betreft winkels en pubs, merkt men niet echt veel van de zondagsrust. Op Skye (en de andere eilanden aan de westkust) is dat echter anders.

Religie:

Er worden in Schotland een groot aantal religies beleden. Het meest verbreid is het christendom, met als meest voorkomende kerkgenootschap het presbyterianisme (gepredikt in de Church of Scotland). Het christendom werd vanaf de 5de eeuw door Ierse monniken in Schotland gepredikt. Tegenwoordig hgeeft een meerderheid van de Schotten tegenwoordig aan geen godsdienst aan te hangen. Doordat de zondagswet nogal liberaal is wat betreft winkels en pubs, merkt men niet echt veel van de zondagsrust. Op Skye (en de andere eilanden aan de westkust) is dat echter anders.

Souvenirs:
Om hier de meest belangrijke souvenirs te benoemen, is onmogelijk. Schotland heeft namelijk een brede variatie aan souvenirs. De meest voor de hand liggende souvenirs zijn de vele soorten whisky's die je overal kan kopen (let op, meestal veel duurder dan in Nederland of op de veerboot). Ook de drambuie (whisky-likeur) is een topper voor het thuisfront of je eigen drankenkabinet.
Liefhebbers van eetbare souvenirs raden wij aan om een stuk (gerookte) zalm mee terug te nemen of en van de vele heerlijke kazen. Daarnaast heeft Schotland meer schapen (bijna 7 miljoen) dan mensen (5,4 miljoen), dus een souvenir van wol (truien, handschoenen, mutsen) is eveneens een goede keus. Ook het Schotse glas is van adembenemende kwaliteit, net zoals sieraden gemaakt van goud en zilver.

Sport:
Ook al ben je geen sportliefhebber, mocht je gedurende deze rondreis een keer in de gelegenheid zijn om een voetbal of rugby wedstrijd bij te wonen, twijfel dan geen seconde.

Taal:
In Groot-Brittannië is Engels de voertaal. In sommige delen van Schotland spreekt men nog 'Gaelic'.

Tijdsverschillen:
In Schotland is het 1 uur vroeger dan in Nederland. De zomertijd in Schotland loopt gelijk aan die van Nederland.

Toeristische informatie:
In veel plaatsen onderweg zijn toeristenbureaus met gratis plattegronden en diverse folders en brochures, altijd in het Engels, heel soms zelfs in het Nederlands. De medewerkers zijn uiteraard de Engelse machtig. Bij meerdere bezienswaardigheden krijg je bij de ingang een gratis folder in het Engels met toeristische informatie. De reisleider regelt voor alle plaatsen een gratis plattegrond en zo nodig tram- en busgegevens, als ook andere toeristische informatie.

Toeristische informatie:

In veel plaatsen onderweg zijn toeristenbureaus met gratis plattegronden en diverse folders en brochures, altijd in het Engels, heel soms zelfs in het Nederlands. De medewerkers zijn uiteraard de Engelse machtig. Bij meerdere bezienswaardigheden krijg je bij de ingang een gratis folder in het Engels met toeristische informatie. De reisleider regelt voor alle plaatsen een gratis plattegrond en zo nodig tram- en busgegevens, als ook andere toeristische informatie.

Toiletten:
De openbare toiletten zijn heel behoorlijk, in de ene regio beter dan de andere. Sommige zijn gratis, voor andere moet worden betaald.

Veerboot:
We varen met de luxe cruiseferry’s 'King Seaways’ of het zusterschip 'Princess Seaways'. Deze schepen zijn vrijwel identiek aan elkaar en beschikken over diverse faciliteiten, waardoor je je tijdens de overtocht naar Newcastle niet zult vervelen. King Seaways is het grootste schip op de route IJmuiden-Newcastle. Het schip biedt alle moderne gemakken en uitstekende faciliteiten zoals restaurants, cafés, winkels, een bioscoop en een nachtclub met live muziek. Het schip biedt ruimte aan 1620 passagiers en 600 auto's. Princess Seaways is het iets kleinere zusje van 'King Seaways' maar doet er zeker niet voor onder. Aan boord vind je onder meer comfortabele hutten, goede restaurants, winkels, casino, café's en veel meer. Het biedt plaats aan 1460 passagiers en 600 auto's. Aan boord van de schepen bevinden zich comfortabele hutten voor ieder budget. Alle hutten zijn voorzien van een eigen douche en toilet en geschikt voor 2 tot 4 personen. Per hut kan de indeling verschillen. Zo zijn er hutten met bedden boven elkaar, naast elkaar of met een 2-persoonsbed. Bij jouw boeking is verblijf in een binnenhut met stapelbed inbegrepen. Tegen een meerprijs kun je kiezen voor een buitenhut met stapelbed of benedenbed. Deze binnenhutten beschikken over een eigen douche met toilet en wastafel, airconditioning, beddengoed en badlinnen. Buitenhut zijn het meest populair aan boord. Heerlijk uitslapen en wakker worden met uitzicht op de prachtige Engelse kustlijn! Deze hutten beschikken over een eigen badkamer met douche, toilet en wastafel, airconditioning, beddengoed en badlinnen. Restaurants & Bars Van snack tot buffet, tot luxe à la carte diner: aan boord is er iets voor iedere smaak! Aan boord van de schepen bevindt zich een Explorer's Kitchen Internationaal Dinerbuffet restaurant, wat hét paradepaardje van DFDS SEAWAYS is. Je kunt ook kiezen voor het sfeervolle à la carte restaurant North Sea Bistro, waarbij het steakhouse is samengebracht met het à la carte restaurant voor de beste steaks en klassieke gerechten met seizoensproducten. Aan boord zijn ook twee sfeervolle eetcafés waar je kunt genieten van een hapje en drankje. Voor het vermaak zijn aan boord van de schepen 3 bars gevestigd, waar je gezellig kunt luisteren naar live-muziek, de actuele sportwedstrijden kunt bekijken óf kunt genieten van het geweldige uitzicht onder het genot van een drankje. Aan boord van het schip is natuurlijk ook gedacht aan entertainment. Op de schepen bevindt zich de Columbus Nightclub, waar je gezellig een avondje kunt stappen. Of beproef je het geluk in het Casino. Wanneer je liever achterover leunt, kun je in de cinema genieten van de nieuwste films. Natuurlijk is er ook aan de kinderen gedacht, kinderen vanaf 4 jaar kunnen zich uitleven in de Kidz' Club en kennis maken met Jack de Piraat. Aan boord van het schip zijn genoeg gelegenheden om heerlijk even te shoppen. Je kunt aan boord een kijkje nemen bij de parfum en cosmetica afdeling, er wordt een uitgebreid aanbod wijn & sterke drank aangeboden en wanneer je kleding nodig hebt, is er voor ieder wat wils.

Verkeer:
Wellicht ten overvloede om te noemen maar In Schotland rijden ze (net als in heel Groot-Brittannië) aan de linkerkant van de weg.

Wasgoed & Wassen van kleding:
In vrijwel alle hotels liggen op de kamer waszakken, deze kunnen bij de receptie afgegeven worden. Let wel: deze service is niet echt goedkoop.

Water:
Het water uit de kraan kan altijd gedronken worden, maar kan soms een bijsmaakje hebben. Ook kopen veel deelnemers flessen water in de supermarkt. Voor actuele adviezen en tips omtrent het drinkwater op jouw bestemming, verwijzen wij je door naar de website www.waterinhetbuitenland.nl.

Zakgeld:
Het richtbedrag voor uitgaven die niet bij de reissom zijn inbegrepen (drank, souvenirs, enkele maaltijd) is ongeveer € 200,00 tot € 250,00 p.p.p.w., dit is uiteraard exclusief de excursies. Bepalend is uiteraard je eigen uitgavenpatroon

Zeden en gewoonten:
* Geef een Schot nooit een hand, tenzij je hem voor het eerst ontmoet. Een kus op de wang kennen ze al helemaal niet en zou vreemd overkomen.
* Dring nooit voor in de rij. De wachtrij is hier bijna heilig verklaard. Stopcontacten zijn vaak voorzien van schakelaars. Denk eraan om op 'on' te drukken voordat je gaat klagen bij de receptie of de eigenaar.
* Vrouwen zijn gek op bingo, vooral oudere dames. Als je ooit wint dankzij 'two fat ladies' dan is dat geen vergissing. Dat betekent dat je nummer 88 had...
* Niet Schotten, maar Fransen drinken de meeste whisky ter wereld, voor Uruguay en de VS. Vaak wordt er een paar druppels bronwater (zonder prik) toegevoegd om de aroma's beter tot hun recht te laten komen. Voeg nooit cola toe aan whisky, dat vinden ze een onvergeeflijke smaakfout.
* Roken op openbare plaatsen is verboden.
* Britten gokken op alles, zelfs weddenschappen op het weer van morgen is mogelijk.

Zwaarte van de reis:
Er wordt veel gelopen. Je dient dus gemakkelijk grotere afstanden kunnen lopen en trappen kunnen nemen. Deze reis is niet geschikt voor rolstoel- of rollatorgebruikers. Iedereen met een gemiddelde gezondheid en conditie kan deze rondreis maken. Soms zijn er lichte wandelingen van enkele uren door de binnensteden.

Tenslotte:
Uiterlijk een week voor vertrek sturen wij je via E-mail de definitieve reisgegevens. Uiteraard zijn wij tot die tijd (en daarna) elke dag van de week bereikbaar per e-mail of Whatsapp.

Staat je onderwerp er niet bij, kijk dan a.u.b. ook even op onze FAQ (Veel Gestelde Vragen) pagina. Mocht je desondanks nog steeds een specifieke vraag hebben, mail ons dan gerust op: genieten@grensloosgenieten.nl

BOEK JE REIS